- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Gebelik yaşına göre küçük (SGA), bir bebeğin hamilelik haftasına göre beklenenden daha küçük olması durumunu tanımlamak için kullanılan bir terimdir. SGA bebekler genellikle aynı gebelik yaşındaki bebeklerin %10’luk diliminin altında bir doğum ağırlığına sahiptir. Bu, onların aynı gebelik yaşındaki birçok bebekten daha küçük olduğu anlamına gelir.
SGA bebekler fiziksel ve nörolojik olarak olgun görünebilirler ancak gebelik yaşındaki diğer bebeklerden daha küçüktürler. SGA bebekler orantılı olarak küçük (her yönden eşit derecede küçük) olabilir veya normal boy ve uzunlukta olabilir ancak daha düşük ağırlık ve vücut kütlesine sahip olabilirler. SGA bebekler, prematüre (37 haftadan önce doğmuş), tam dönem (37-41 hafta arası) veya post-term (42 hafta sonrası) olabilirler.
SGA’ya Ne Sebep Olur?
Bazı bebekler genetik nedenlerle (ebeveynlerinin küçük olması gibi) küçük olabilir, ancak çoğu SGA bebek gebelik sırasında ortaya çıkan fetal büyüme sorunları nedeniyle küçüktür. Birçok SGA bebeğin, intrauterin büyüme kısıtlılığı (IUGR) adı verilen bir durumu vardır. IUGR, fetüsün organ ve dokuların uygun şekilde büyümesi ve gelişmesi için gerekli olan besinleri ve oksijeni alamaması durumunda meydana gelir. IUGR, gebeliğin herhangi bir aşamasında başlayabilir. Erken başlangıçlı IUGR genellikle kromozomal anormallikler, anne hastalıkları veya plasenta ile ilgili ciddi sorunlardan kaynaklanır. Geç başlangıçlı büyüme kısıtlılığı (32 haftadan sonra) genellikle diğer sorunlarla ilişkilidir.
SGA ve/veya IUGR’ye katkıda bulunabilecek bazı faktörler şunlardır:
Anne ile ilgili faktörler:
Yüksek tansiyon
Kronik böbrek hastalığı
İleri seviye diyabet
Kalp veya solunum hastalığı
Yetersiz beslenme, anemi
Enfeksiyon
Madde kullanımı (alkol, uyuşturucu)
Sigara içme
Rahim ve plasenta ile ilgili faktörler:
Rahim ve plasentada azalmış kan akışı
Plasenta abruptionu (plasentanın rahimden ayrılması)
Plasenta previa (plasentanın rahimde aşağıya yapışması)
Fetüs çevresindeki dokularda enfeksiyon
Gelişmekte olan bebekle (fetüs) ilgili faktörler:
Çoğul gebelik (örneğin, ikizler veya üçüzler)
Enfeksiyon
Doğum kusurları
Kromozom anormalliği
SGA Neden Endişe Vericidir?
Fetüs gebelik sırasında yeterli oksijen veya besin alamadığında, genel vücut ve organ büyümesi sınırlıdır ve doku ve organ hücreleri yeterince büyümeyebilir veya sayıca yeterli olmayabilir. SGA ve IUGR’ye neden olan bazı durumlar, plasenta aracılığıyla kan akışını kısıtlar. Bu, fetüsün normalden daha az oksijen almasına neden olabilir ve bu durum bebeğin gebelik, doğum ve sonrasındaki risklerini artırabilir.
SGA ve/veya IUGR olan bebekler doğumda şu sorunları yaşayabilir:
Azalmış oksijen seviyeleri
Düşük Apgar skorları (doğum sonrası bebeklerin adaptasyon sorunlarını belirlemek için kullanılan bir değerlendirme)
Mekonyum aspirasyonu (rahimde geçirilen ilk dışkının solunması) bu da nefes alma güçlüğüne yol açabilir
Hipoglisemi (düşük kan şekeri)
Normal vücut ısısını koruma güçlüğü
Polisitemi (çok fazla kırmızı kan hücresi)
SGA Nasıl Teşhis Edilir?
SGA olan bebek genellikle doğumdan önce tespit edilir. Gebelik sırasında bir bebeğin büyüklüğü farklı yollarla tahmin edilebilir. Fundusun (annenin rahminin üst kısmı) yüksekliği, pubik kemikten ölçülebilir. Bu ölçüm genellikle gebeliğin 20. haftasından sonra gebelik haftası ile uyumlu olur. Eğer ölçüm, haftasına göre düşükse, bebek beklenenden daha küçük olabilir.
Pek çok SGA bebeğin düşük doğum ağırlığı olmasına rağmen, hepsi prematüre değildir ve prematüre bebeklerin sorunlarını yaşamayabilirler. Diğer SGA bebekler, özellikle IUGR olanlar, ince, soluk ve gevşek, kuru bir ciltle görünür. Göbek kordonu genellikle ince ve mat görünür, parlak ve dolgun değil.
Diğer teşhis prosedürleri şunları içerebilir:
Ultrason: Ultrason, fetal boyutu tahmin etmek için kullanılan daha doğru bir yöntemdir. Fetüsün başı ve karnı ölçülerek bir büyüme tablosu ile karşılaştırılabilir ve fetal ağırlık tahmin edilebilir. Fetal karın çevresi, fetal beslenmenin bir göstergesidir.
Doppler akımı: Gebelik sırasında IUGR’yi yorumlamak ve teşhis etmek için bir başka yol da, kan akışını ölçmek için ses dalgalarını kullanan Doppler akımıdır. Kanın hareket ettiği hızı ve miktarını yansıtan dalga formları oluşturur. Fetal beyin ve göbek kordonundaki kan damarlarından geçen kan akışı, Doppler akım çalışmaları ile kontrol edilebilir.
Annenin kilo alımı: Annenin kilo alımı da bebeğin büyüklüğünü gösterebilir. Hamilelikte düşük anne kilo alımı, küçük bir bebekle ilişkilendirilebilir.
Gestasyonel değerlendirme: Bebekler doğumdan sonraki ilk birkaç saat içinde tartılır. Ağırlık, bebeğin gebelik yaşıyla karşılaştırılır ve tıbbi kayıtlara kaydedilir. Doğum ağırlığı gebelik yaşıyla karşılaştırılmalıdır. Bazı doktorlar, SGA’yı teşhis etmek için bebeğin vücut kütlesini hesaplamak için bir formül kullanır.
SGA Olan Bebeklerin Tedavisi
SGA için spesifik tedavi, aşağıdakilere bağlı olarak bebeğinizin doktoru tarafından belirlenecektir:
Bebeğinizin gebelik yaşı, genel sağlık durumu ve tıbbi geçmişi
Durumun kapsamı
Bebeğinizin belirli ilaçlar, prosedürler veya terapilere toleransı
Durumun gidişatı ile ilgili beklentiler
Sizin görüş ve tercihleriniz
SGA olan bebekler, küçük boyutlarına rağmen fiziksel olarak daha olgun olabilirler. Ancak zayıf olabilirler ve büyük beslenmeleri tolere etmekte veya sıcak kalmakta zorlanabilirler. SGA bebeklerin tedavisi şunları içerebilir:
Sıcaklık kontrollü yataklar veya inkübatörler
Tüp ile beslenme (bebeğin güçlü bir emme refleksi yoksa)
Hipoglisemi (düşük kan şekeri) için kan testleri ile kontrol edilmesi
Oksijen seviyelerinin izlenmesi
SGA olan ve aynı zamanda prematüre olan bebeklerin, oksijen ve mekanik solunum desteği gibi ek ihtiyaçları olabilir.
SGA’nın Önlenmesi
Tüm gebeliklerde prenatal bakım önemlidir ve özellikle fetal büyüme sorunlarını belirlemek için gereklidir. Sigara içmeyi bırakmak ve uyuşturucu ve alkol gibi maddelerin kullanımını durdurmak, sağlıklı bir gebelik için önemlidir ve ani bebek ölümü sendromu (SIDS) ve diğer uyku ile ilgili bebek ölümleri riskini azaltabilir. Hamilelikte sağlıklı bir diyet yemek de yardımcı olabilir.