Yeni doğan bir bebek, doğar doğmaz bazı önemli testlerden geçirilir. Bu testlerden biri de topuk kanı testidir. Peki, topuk kanı testi neden yapılır ve ne zaman yapılması gerekir? İşte, topuk kanı testi hakkında bilmeniz gerekenler.
1. Topuk Kanı Neden Alınır?
Topuk kanı testi, bebeğinizin doğduktan sonra herhangi bir belirti göstermeyen metabolik veya genetik hastalıklarının erken teşhisi için yapılır. Alınan bu kan örneği sayesinde, bebeğinizin gizli bir sağlık probleminin olup olmadığı erken dönemde tespit edilir ve tedaviye hemen başlanabilir.
2. Topuk Kanı Ne Zaman Alınır?
Topuk kanının, bebeğinizin 3 ila 5. günü arasında alınması gerekmektedir. Bu zaman dilimi, testin doğru sonuçlar verebilmesi için oldukça önemlidir. Ayrıca, bebeğinizin 24 saat boyunca beslenmiş olması da gereklidir.
3. Topuk Kanı Nasıl Alınır?
Topuk kanı alma işlemi, bebeğinizin topuğuna iğne yardımıyla yapılan küçük bir delikten elde edilen kanla yapılır. Alınan 2-3 damla kan, özel bir kağıda emdirilir. Bu kağıt üzerinde halkalar bulunur ve bu halkalar kan ile doldurulur. Ardından, halkalar zımbalanarak laboratuvara gönderilir. Toplanan kan örnekleri, il ve ilçe sağlık müdürlüklerinde toplanarak, merkez laboratuvarlara gönderilir ve burada incelenir.
4. Bebeklerde İkinci Topuk Kanı Neden Alınır?
Bebeğinizin ilk topuk kanı örneği hastanedeyken alınır. Fakat bazen aile hekiminiz tarafından aranarak ikinci bir topuk kanı testi yapılması istenebilir. Bu durum, bebeğinizin sağlık durumu ile ilgili herhangi bir problem olduğunu göstermez. İkinci test genellikle şu durumlar için istenir:
- Bebeğinizin ilk test sırasında yeterince beslenmemiş olması,
- Kanın 24 saatten önce alınması,
- Prematüre doğmuş olması,
- Antibiyotik tedavisi görmesi gibi durumlar.
5. Topuk Kanı Sonucu Ne Zaman Çıkar?
Topuk kanı testinin sonucu, yaklaşık olarak 5 hafta içinde çıkar. Sonuçlar, bağlı olduğunuz sağlık ocağınızdan size bildirilecektir. Eğer değerlerde herhangi bir sorun yoksa, sağlık ocağından bir bilgilendirme yapılmaz. Ancak, testte herhangi bir problem tespit edilirse, sağlık ocağınız sizi bilgilendirir ve gerekli yönlendirmeler yapılır.
6. Topuk Kanı Testinde Bakılan Hastalıklar
Topuk kanı testi ile tespit edilebilen bazı hastalıklar şunlardır:
- Fenilketonüri (Fenilalanin eksikliği nedeniyle gelişim geriliği),
- Hipotiroidizm,
- Galaktozemi (Süt şekeri galaktozunun sindirilememesi),
- Hemoglobinopatiler (Orak hücreli anemi gibi kan hastalıkları),
- MSUD (Akçağaç şurubu idrar hastalığı),
- Biotinidaz eksikliği,
- Kistik fibroz.
Bu hastalıkların çoğu, yalnızca topuk kanı testi ile tespit edilebilir. Bu nedenle, bebeğinizin sağlığı açısından bu test büyük bir önem taşır.
7. Topuk Kanı Alınırken Ailenin Rızası Gerekir Mi?
Topuk kanı genellikle ebeveynlerin rızası alınmadan yapılır. Ancak, Ocak 2018’de Anayasa Mahkemesi’nin verdiği karar ile bebeğin topuk kanının aile rızası olmadan alınamayacağı belirle
